. روشهای شخم به طور کامل

.

شخم زمین می بایستی به نحوی انجام پذیرد که قطعات شخم نخورده باقی نمانده، تسطیح زمین بهم نخورده، تراکم خاک به حداقل رسیده و حداکثر صرفه جویی در وقت بعمل آید. در زیر به کلیات روشهای شخم بر هم ، از هم یک طرفه و گردشی اشاره می شود. لازم به ذکر است که شخم یک قطعه زمین بزرگ غالباً تلفیقی از روشهای فوق می باشد.

روشی که ما برای شخم کردن انتخاب میکنیم بستگی به گاواهنی دارد که استفاده میکنیم.اگر گاواخن ما از نوع یکطرفه است دو روش شخم داریم:

1- شخم به روش قطعه بندی 2-شخم به روش دور تا دور

در روش اولی مزرعه را باید قطعه بندی نمود. و در روش دومی شخم یا از خارج مزرعه شروع شده و به مرکز ختم می شود ویا برعکس از مرکز شروع کرده و به خارج می رسیم.

وقتی زمین را قطعه بندی نمودیم به دو روش شخم کردن میرسیم. شخم بر هم یا شخم بسته و شخم از هم یا شخم بازکه اصول آن بدین طریق است.

اگر شخم را از وسط قطعه انتخاب کرده شروع کنیم و به طرفین حرکت کنیم انگاه در وسط یک پشته ایجاد میشه و در طرفین دو شیار ایجاد میشود که این روش شخم بر هم است.و برعکس اگر شخم را از طرفین آغاز کرده و به وسط ختم شود در وسط یک شیار باز ایجاد شده که این روش همان شخم ازهم یا باز است.

وقتی زمین را قطعه بندی میکنیم یه مقداری از زمین را از کنار محیط زمین با شیار علامت گذاری جدا میکنیم که این قسمت همان حاشیه یا سرزمین است.و پهنای ان باید حداقل به اندازه نصف طول تراکتور و گاو اهن متصل به ان باشد.و عمق شیار حاشیه باید کم و در حدود 8 سانتیمتر باشد. که این شیار توسط خیش عقب گاواهن ایجاد می شود .

همانطور که گفته شد برای انجام شخم به روشهای از هم بر هم و یکطرفه می بایستی محدوده ای را برای دور زدن تراکتور در دو انتهای زمین در نظر گرفت. این محدوده می بایستی به پهلوهای زمین نیز امتداد یابد تا یکنواختی شخم حاشیه زمین امکان پذیر گردد. شخم این محدوده در پایان شخم قسمت مرکزی انجام می شود. 
چنانچه شخم محدوده دور زدن در آغاز کار انجام گیرد، مجدداً زیر چرخهای تراکتور کوبیده خواهد گردید. در عمل لازم است محدوده اولیه شخم را مشخص کرد. برای این کار گاو آهن را طوری تنظیم می نمایند که فقط عقبی ترین خیش عمل کند (قست جلوگاو آهن را بالا می کشند) زمین را با عقبی ترین خیش به عمق حدود 10 سانتی متر با فاصله حدود 7 متر از کناره زمین و در جهت حرکت عقربه ساعت شخم می زند شیار حاصله مشخص کننده محل پائین بردن و بالا کشیدن گاوآهن طی شروع و خاتمه شخم هر نوار می باشد. به علاوه مکانی را برای نفوذ آسانتر خیش ها هنگام آغاز شخم هر نوار ایجاد می نماید. پس از اتمام شخم قسمت مرکزی زمین نسبت به شخم حاشیه اقدام می نمایند. باید توجه نمود که قبل از شخم پیش نیازهایی لازم است رعایت گردد که شامل رطوبت مناسب خاک، عاری بودن مزرعه از مواد زائد، امکانات تکنیکی مناسب، شرایط آب و هوائی مناسب، شکل و اندازه مناسب مزرعه می باشد

حال وقتی شخم یک قطعه از زمین به روش ازهم تمام شد قطعه بعدی به روش برهم شخم میشود.و این روند تا پایان ادامه پیدا میکند.

روش بعدی شخم به روش دور تادور است که در این روش از به وجود امدن تعداد زیاد شیارها و پشته ها جلوگیری میشود.و دو طرح متداول دارد.1-شخم از مرکز مزرعه و 2- شخم از اطراف مزرعه.که روش اولی را طرح گوشه راست(شخم از مرکز مزرعه) و دومی طرح گوشه گرد(شخم از اطراف مزرعه) است.در روش گوشه راست تراکتور در هر گوشه به صورت حلقه ای دور میزند. در شخم گوشه گرد تراکتور به طور کامل در حال حرکت است.ولی گاواهن در گوشه ها از خاک خارج میشود.