داوودی های امروزی هیبرید پیچیده ای هستند که اگر از بذر آنها به منظور تکثیر استفاده شود گلهایی با اشکال مختلف خواهیم داشت. تولید هیبرید تجاری جهت اصلاح داوودی، هنوز هم در آمریکا،آسیا و اروپا ادامه دارد. انتخاب آنها نه فقط بر مبنای شکل و رنگ گلها بلکه از لحاظ قدرت گلدهی در تمام فصول سال و کیفیت گلها پس از چیدن انجام می گیرد. گل داوودی به دو طریق در هوای آزاد و در گلخانه کشت می شود که هرکدام از آنها را به صورت گلدانی و با هوای آزاد می توان پرورش داد.
برای کاشت گل داوودی در فصل پاییز در هوای آزاد امکان پذیر است و احتیاجی به گلخانه ندارد
اگر بخواهیم از گل داوودی در پائیز استفاده کنیم، احتیاج به گلخانه ندارد و کاشت و برداشت آن در زمین و هوای آزاد امکان پذیر بوده و عملیات ازدیاد هم در هوای آزاد صورت می گیرد و اگر بخواهیم در زمستان استفاده کنیم، کاشت و داشت آن احتیاج به گلخانه دارد. بعضی از تهیه کنندگان گلهای داودی در سه ماهه اواخر پاییز و زمستان از پوشش نایلونی استفاده می کنند که البته این موضوع به عوامل طبیعی و شرایط اقلیمی مکان بستگی دارد.
گل داوودی را می توان اواخر تابستان تا پاییز، اواخر زمستان تا بهار کاشت. برای کاشت بذر ابتدا سینی نشا و یا بستر کشت را مخلوطی از خاک برگ + شن یا خاکبرگ + کوکوپیت + پرلیت و یا هر گونه خاک سبک دیگری که بتوان تهیه کرد فراهم کنید. بذر ها را با فاصله مناسب از یکدیگر کاشته و روی آن را لایه ای با ضخامت 5 میلیمتر می پوشانیم و بوسیله اسپری آب بستر کشت را مرطوب می کنیم دمای محیط را در حدود 18 تا 20 درجه تنظیم می کنیم. برای حفظ رطوبت خاک می توان از پوشش نایلونی رنگ روشن کمک گرفت. تا زمان جوانه زنی که در حدود 10 تا 14 روز طول می کشد رطوبت خاک را حفظ می کنیم. پس از جوانه زنی بذر ها پوشش پلاستیکی را حذف و سینی نشا را به مکانی با نور کافی و زیاد و ترجیحا تابش مستقیم نور خورشید قرار می دهیم. پس از رفع خطر سرما زدگی می توان گل ها را به محیط بیرون منتقل کرد.
اگر مکانی برای کاشت بذر ندارید و مجبور هستید که در منزل اقدام به کاشت بذر کنید بهتر است گلدان خزانه را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد و حتما پس از سبز شدن بذر گیاهانی که بیرونی هستند آنها را به بیرون از خانه انتقال بدهید اگر ( به بیرون انتقال ندهید ساقه ها دراز شده و کم کم از بین می روند )
گلدان گل داوودی را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد
در صورتی که قصد دارید گل داوودی را در فضای باز پرورش دهید مکانی آفتابی را برای کاشت انتخاب کرده، خاک مکان کاشت را بوسیله شخم زدن نرم کرده و سپس با کود پوسیده دامی و یا کمپوست تقویت کرده و در صورتیکه خاک از زهکش مناسب برخوردار نباشد (اصطلاحا خاک رسی باشد) با اضافه کردن مقداری شن به خاک به زهکش بهتر خاک کمک می کنیم. سپس گیاهان جوان را در فصله 20 تا 30 سانتیمتری از یکدیگر می کاریم و به مدت دو هفته نسبت به آبیاری روزانه اقدام می کنیم.
هرگاه گل داودی در حال رشد و نمو به حالت طبیعی رها شود، سر شاخه هایی زیادی از ساقه اصلی منشعب شده و در نتیجه تعداد گلها فراوان و اندازه هر گل کوچک خواهد شد بطوریکه از یک ساقه اصلی که از ریشه خارج شده در حدود ده تا پانزده شاخه جدید به وجود آمده و حالت یک دسته گل را نمایان میی سازد. برای داشتن یک گل بزرگ توپی کافی است ساقه گل را مرتبا هرس نمایید. (در هر مرتبه از هرس حدود یک سوم از طول ساقه کوتاه شود)
نام علمی : Mentha pulegium
نام عمومی : European pennyroyal
نام انگلیسی : European pennyroyal
نام عربی : حبق ( Hhabaq)
نام فرانسوی : Pouliot
نام آلمانی : Polei-Minze
نام های مترادف : Mentha exigue,Pulegium vulgar نام خانواده : Labiatae (نعناع )
گیاه شناسی : پونه گیاهی است علفی و بوته ای به ارتفاع تا 60 سانتی متر که به صورت خودرو در بسیاری از دست ها و اطراف جریان های آب می روید . برگ ها بیضی شکل و نوک تیز و اکثراً دارای دندانه های کوچک و منظم هستند . از کلیه قسمت های گیاه و به خصوص برگ ها بوی بسیار قوی و نافذی به مشام می رسد . گل ها به صورت مجتمع در کنار برگ ها و اکثراً در قسمت های بالای محور ساقه قرار می گیرند که به رنگ بنفش و گاهی گلی کمرنگ می باشند . پونه گونه های مختلفی دارد که به نام های گوناگون معروفند . یکی از این گونه ها به نام ویلوزا ، پوشیده از کرک های فراوان و دارای بوی تندی است ؛ به همین دلیل آن را برای استفاده پرورش می دهند . قسمت هوایی پونه و به خصوص برگ ها مورد استفاده می باشند . پونه در بسیاری از نقاط ایران خصوصاً نواحی شمالی می روید و گونه ای از آن به نام خالواش در گیلان مشهور است که بوی معطر و مطبوعی دارد و به صورت سبزی خوراکی و یا اشکال دیگر مصرف می شود . ترکیبات مهم : پونه حاوی 1 تا 2 درصد اسانس مایل به زرد و یا سبز است . پولگون موجود در اسانس برگ آن از 9 درصد در نوع برزیلی تا 30 درصد در انواع آمریکایی وجود دارد .میزان پولگون گونه های اروپایی از 90 تا 94 درصد می باشد . موادی که به طور طبیعی در اسانس پونه وجود دارند و یا خود به خود اکسیده می شوند ، عبارتند از :آلفایی نن ، بتاپی نن ، لیمونن ، 3 ـ اکتانول . 3 ـ اکنانول ، پاراسیمن ، 3 ـ اکتیل استات ، منتون ، ایزومنتون ، پولگون ، ایزوپولگون ، پی پریتون ، سیس و ترانس پولگون اکساید و کاریوفیلن . ترکیبات مهم دیگر گیاه شامل اسیدلوریک ، اسید میریستیک ، اسید پالمیتیک ، سالی سیل آلدهید ، دیوسزمین و هسپریدین است . دانه های خشک پونه حاوی تا 25 درصد پروتئین ، 27 درصد چربی ، 11 درصد خاکستر ، 0/9 درصد کلسیم ، 05/ درصد سدیم و تا 1/5 درصد پتاسیم می باشند . داروشناختی و اثرات مهم : برگ های پونه برای ایجاد طعم و مزه ، درست کردن چای و به عنوان ادویه استفاده می شوند . یکی از مصارف مهم آن به عنوان طعم دهنده نوعی خوراک گوشت می باشد که گاهی آن را با فلفل و عسل نیز مخلوط می کنند . این گیاه بوی منحصر به فردی دارد که کاملاً از نعناع قابل تشخیص است . طعم پونه در ابتدا گرم ، کاملاً معطر و تقریباً گس و تلخ است و پس ا مدتی ایجاد احساس خنکی می کند . اسانس پونه دارای طعم تلخ و احساس سردی است . بوی پونه کمی شبیه بوی سیترونل است و از آن در صابون های معطر استفاده می شود . اسانس پونه در حشره کش ها به کار می رود . همچنین ، از آن به صورت پودر برای پاشیدن بدین منظور استفاده می شود . اسانس پونه یکی از منابع تولید طبیعی منتول می باشد . یکی از محصولات پونه عرق طبی آن است . در زمان قدیم پونه را در اتاق افرادی که تشنج داشتند آویزان می کردند و معتقد بودند که تاثیر آن بیشتر از گیاه گل سرخ است . همچنین ، آن را برای بهبود سردرد و گیجی به دور سر می بستند. چای پونه را نیز برای رفع سرماخوردگی ، سرفه و مشکلات قاعدگی مصرف می کردند . در هرصورت ، پونه باید با دقت مصرف شود ، زیرا مصرف بیش از حد آن باعث مسمومیت می گردد . در آمریکا برگ و اسانس پونه به طور قانونی به فروش نمی رسد . در اروپا از آن به عنوان ضد عفونی کننده ، ضد نفخ ، صفراآور ، معرق، هضم کننده ، قاعده آور ، ضد سرفه و محرک استفاده می شود . سمیت و عوارض جانبی : مصرف خوراکی در حد یک قاشق چایخوری اسانس پونه می تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد . به طور مثال در گزارشی از 1978 کلرادوی آمریکا آمده است : مصرف خوراکی اسانس پونه برای سقط جنین باعث مرگ زن جوانی شد . مصرف در حد دارویی اسانس و یا فراورده های پونه عارضه جانبی ندارد . آمار دیگر نشان می دهد که مصرف خوراکی 2 قاشق چایخوری اسانس پونه یک مادر 18 ساله را به مرگ کشانده است . حتی نصف قاشق چایخوری اسانس پونه می تواند باعث تشنج و کما شود . طریقه و میزان مصرف : ـ 1 تا 4 گرم گیاه خشک به صورت دم کرده یا به صورت های دیگر تا سه بار در روزخوراکی . ـ عصاره مایع هیدروالکلی 1 تا 4 میلی لیتر تا سه بار در روز خوراکی . ـ اسانس پونه 5 % تا 2 میلی لیتر در روز به صورت مخلوط با مواد دیگر . اصولاً اسانس گیاهان را نباید به هیچ وجه مستقیماً مصرف کرد و خورد . ـ از گیاه تازه نیز می توان استفاده نمود . البته برگ ها طعم و مزه گس و کمی سوزاننده دارند . مهم ترین اثرات گزارش شده : ضد درد ، ضد چسبندگی پلاکت ها ، بی حس کننده ، ضد باکتری ، ضد سرطان ، ضد ادم ، ضد التهاب ، ضد موتاژن ، ضد اکسیدان ، ضد روماتیسم ، ضد اسپاسم ، ضد تومور ، ضد ویروس ، قابض ، ضد کاندیدا ، ضد نفخ ، محرک ، CNS دپرسانت ، ضد احتقان ، معرق ، ادرارآور ، قاعده آور ، قارچ کش ، مسکن ، مقوی معده ،شل کننده عضلات و مهار کننده سیکلواکسیژناز. نکات قابل توجه : 1 ـ پونه آمریکایی حاوی تا 2 درصد و نوع اروپایی تا 1 درصد اسانس است که میزان پولگون این اسانس ها از 85 تا 92 درصد می باشد. 2 ـ پولگون جسمی است که مصرف زیاد آن می تواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد ؛لذا پونه های نوع آمریکایی و اروپایی که درصد بالایی پولگون دارند ، باید به مقدار کم و با احتیاط مصرف شوند . 3 ـ از میان گونه های پونه ایرانی ، خالواش مورد تحقیق قرار گرفته است که درصد کمی پولگون دارد و می توان آن را به صورت سبزی خوراکی مصرف نمود ؛ به طوری که سالیان درازی است که این گیاه در گیلان کشت و استفاده می شود . 4 ـ به طورکلی هر پونه ای را که حاوی پولگون با درصد پایین باشد می توان با اطمینان مصرف کرد و در غیر این صورت باید در مصرف آن احتیاط نمود . 5 ـ در کانادا مصرف پونه هایی که حاوی پولگون نباشند مجاز است . 6 ـ مصرف خوراکی اسانس پونه هایی که حاوی پولگون با درصد بالا هستند باعث عوارض کبدی ، کلیوی و مخاطی می شود . 7 ـ عوارض خوراکی اسانس پونه با درصد بالای پولگون شامل اسهال ، دردهای شکمی ، بالا رفتن فشارخون ، استفراغ و در موارد شدید سقط جنین است . 8 ـ بهتر است در زمان شیردهی و حاملگی از مصرف پونه خودداری شود . 9 ـ در کتاب قانون ابن سینا پونه به نام فودنج معرفی و شرح مفصلی در مورد آن داده شده است . در این کتاب ابن سینا هم به چندین نوع پونه اشاره کرده و علم امروز گیاهشناسی گونه های مختلف این گاه را تقسیم بندی نموده است که مواد موثر موجود در آنها خواص مشترک و در مواردی متفاوت دارد . همچنین ، ممکن است بعضی گونه ها دارای موادی با عوارض جانبی باشند . اما در قانون به پونه جویباری (پونه کنار آبی ) ، پونه کوهی ، پونه شاک و پونه ای که آن را غلیجن می نامند ، اشاره شده است . ابن سینا معتقد است که پونه کوهی از پونه جویباری قوی تر است . البته اثرات گونه های مختلف را شبیه می داند و می گوید : پونه خون را به سمت پوست می کشد ، طبیعت گرم دارد و معرق می باشد . دارای خاصیت ضد درد و کوفتگی ماهیچه هاست ، اشتهاآور و مقوی معده است و سکسکه را بر طرف می کند . آب پز پونه ادرارآور است . بیمار مبتلا به تب و لرز اگر آب پز پونه بخورد یا پونه را در روغن بپزد و از آن روغن بر تن بمالد ، بسیار نافع است . دود برگ پونه حشرات را دور می کند . پونه بیابانی داروی نیش کژدم است . بسیاری از خواصی که ابن سینا راجع به پونه نوشته است با کتب علمی امروز مطابقت دارد . البته باید گونه های مختلف نعناع ( Mentha) و پونه که گونه ای از نعناع است و گونه های مختلف پونه ، به خصوص انواع ایرانی آن ، مورد تحقیق و مطالعه قرار گیرند تا با تجزیه و شناسایی کمی و کیفی مواد موجود در پونه های ایرانی بتوان به آثار دارویی و درمانی آنها پی برد و آنها را به طور صحیح مصرف نمود .
این نوع کاشت چند سالی میشه که تو کشور ما متداول شده و برای مناطقی که خاک مرغوب وجود نداره خیلی روش مناسبیه یا برای خانمهائی که مایل هستند سبزیجات را بدون خاک بکارند که احتیاج به ضدعفونی کردن اونها نباشه .
مواد لازم :
پرلیت
کوکو پیت
گلدان
بذر سبزیجات
پرلیت : یک نوع سنگ آتشفشانی هست که با دمای ۱۴۰۰ درجه فارنهایت حرارت می بینه و به این شکل در میاد خیلی سبکه و قدرت نگه داشتن آب را داره همه سایزش در بازار وجود داره از کوچک مثل ماسه تا بزرگ اندازه نخود در عکس می بینید که رنگش سفیده .
کوکوپیت : پوسته اطراف نارگیل هست که مثل پوشال میمونه اونها را خرد می کنند و حرارت بالائی میدن و فشرده می کنند که برای کاشت گیاهان استفاده میشه قدرت نگهداری رطوبت را داره و ریشه گیاه به راحتی میتونه هوای لازم را داشته باشه .
برای اینکه احتیاجی به ضدعفونی سبزیجات بعد از عمل اومدن نباشه باید هر دو اینها را از جاهائی مطمئن بخریم که آلوده نباشند و بسته بندی درستی داشته باشن.اکثر گل فروشی های بزرگ و مکانهائی که گل و گیاه پرورش میدن این دو را میشه بدست آورد.
میتونیم فقط از پرلیت به تنهائی یا کوکوپیت به تنهائی استفاده کنیم همه مراحل درست مثل همین هست که توضیح میدم.
من از پرلیت در اندازه متوسط و کوکوپیت نصف نصف استفاده کردم و مخلوطشون کردم باید مواظب باشید که گلدان شما کفش حتما حفره برای خروج آب داشته باشه .این مخلوط را در گلدان میریزیم .
روی اون را با یک لایه حدودا دو میلی (بیشتر هم شد عیب نداره) پرلیت ریز که مثل ماسه میمونه می پوشونیم .اگر پرلیت ریز گیر نیاوردید پرلیت درشت را تو دست فشار بدین به راحتی خرد و پودر مانند میشه .این کار برای این هست که بذرهای ما گم نشن بخصوص برای مواقعی که فقط از پرلیت استفاده می کنیم این کار اهمیت زیادی داره .
بذر دلخواه را روی اون می پاشیم من اینجا از ریحان سبز و گشنیز و جعفری استفاده کردم .بعد دوباره با همون پرلیت ریز روی بذرها را می پوشونیم بیشتر از چند میل نباشه .
روی گلدان را یک تکه گونی تمیز یا تنظیف یا پارچه با بافت درشت میندازیم درست اندازه درون گلدان باید کاملا روی پرلیت بچسبه بعد با آب پاش یا با دستمون آب روی اون میریزیم تا از کف گلدان بیاد بیرون .این گلدان ها را تا وقتی که بذرها جوانه نزدن میشه در جای کم نور یا بی نور هم نگه داشت ولی بعد از جوانه زدن بذرها حتما باید نور لازم داشته باشه بخصوص ریحان که احتیاج به آفتاب داره .
تا قبل از رشد جوانه ها مرتب باید این گونی خیس باشه و خشک نشه چون خشکی اون باعث خشکی بذرها میشه و دیگه رشد نمی کنند .بعد از رشد جوانه ها گونی را بر میداریم و مثل بقیه گلدانهای که تو منزل نگهداری میشه آبیاری میشن .بهتره که با آبپاش این کار انجام بشه تا رشد کامل .
هر پنج روز یک بار کود کامل فراموش نشه.
ریحان سبز
وقتی کمی بلندتر شدن تمام برگهای جوان سرشاخه ها را جدا کنید این کار باعث میشه که شاخه های فرعی بزنه و حسابی پرپشت بشه .
عوامل خسارتزای محصولات کشاورزی تقسیم بندی سموم شیمیا یی بر مبنا ی عوا مل خسا رت زا حشره کشهای طبیعی سموم آلی کلره سموم آلی فسفره تقسیم بندی سموم از نظر نحوه تاثیر صور مختلف عر ضه سموم تعریف LC50 تعریف LD50 تقسیم بندی سموم بر مبنای درجه سمیت اثرات گروههای مختلف سموم در سیستم عصبی و رفتاری ارگانو فسفره (مانند مالاتیون، کلروپیریفوس و ...) قوانین وآیین نامه های اجرایی سازمان حفظ نباتات ایمنی در انبارداری سموم شیمیائی ضوابط ساختمان انبار جلوگیری از بروز آتش سوزی در انبارهای سموم مقابله باآتش سوزی مقررات حمل ونقل شرایط نگهداری سموم و ایمنی در انبارها شرایط اختصاصی نگهداری سمومکسی دیمتون متیل ( متاسیستوکس) امولسیون 25% متام سدیم (واپام ) متیل بروماید قرص فسفید آلومینیوم (فستوکسین) رعایت نکات لازم در موقع کارکردن در انبار معدوم کردن ظروف خالی سموم باقیمانده سموم CCPR مخفف عبارت Codex Committee on Pesticide Residues یا کمیته باقیمانده سموم کدکس می باشد. یکی از وظایف این کمیته تعیین حداکثر باقیمانده سموم MRL در مواد غذایی می باشد. کلیه کشورها در صورتی اجازه ورود محصولات کشاورزی را می دهند که این محصول دارای تائیدیه معتبر از یکی از آزمایشگاه های مورد تائید کدکس Good Laboratory Practice - GLP مبنی بر میزان باقیمانده سموم مورد تائید کدکس باشد. این مهم برای بسیاری از کشورهای پیشرفته و پیشرو مورد توجه قرار دارد منبع : سبزینه Sabzineh.iR |