تعویض گلدان ها، تعویض گلدان گیاهان

به نقل از آکاایران: گلدان خانه گیاه است و اهمیت آن در رشد و طراوت از مهمترین شرایط یک گیاه موفق است. گلدان و گیاه به عنوان یکی از بخش های اصلی ترکیب محل مسکونی یا کار شما تابع شکل، رنگ و فضای محیطی است که باید به دقت مورد نظر قرار گیرد. خروج ریشه از سوراخ انتهای گلدان و کند شدن رشد گیاه از نشانه های لزوم تعویض گلدان است. گیاهان غیرسالم را از فهرست تعویض گلدان خارج سازید چون احتمال دارد بعد از جابجائی به دلیل عدم مقاومت لازم خشک شوند...

تعویض گلدان ها

گل رز: برای نگهداری گل رز در آب، ابتدا باید گلبرگ های پلاسیده قسمت خارجی آن را جدا کرده و خارهای آن را از شاخه بکنید. سپس ساقه گل را شکاف دهید یا آن را له کنید.

گل سوسن و دیگر گل های پیازدار: انتهای ساقه را قطع کنید، ماده سفید و چسبناکی که از آن خارج می شود. آب بکشید و بشوئید سپس آن را درون ظرفی از آب بگذارید.

گل سوسن و زنبق: انتهای ساقه را به شکل مایع به اریب قطع کنید. سپس آن را باز کرده داخل آب بگذارید. بساک و پرچم را که سنگینی گرده ها روی آن است می توانید با انگشت فشار داده و به هم بچسبانید زیرا این گرده ها باعث لک شدن گلبرگ می شود و از زیبائی آن می کاهند.

گل میخک: برای آنکه میخک دوام بیشتری یافته و شادابی اش را حفظ کند، آن را بدون قیچی با دست ببرید.

گل شقایق: ته ساقه را روی شعله شمع یا فندک بسوزانید تا تبدیل به زغال شود.

- اگر می خواهید گل های شما تا آمدن میهمان ها تر و تازه و شاداب بماند، انتهای ساقه ها را با دستمال مرطوبی بسته درون یخچال بگذارید. مدت بیشتری تازه خواهند ماند.

- آبی که به گلدان ها می دهید بهتر است از نظر درجه حرارت با دمای اتاق تطبیق کند. برای این کار، آب را در ظرفی ریخته و بگذارید چند ساعت در اتاق بماند، تا هم درجه حرارت آن متعادل شود و هم اینکه کار موجود در آن ته نشین شود.

- آب لوله کشی به علت آنکه دارای کار می باشد، برای گلدان ها چندان مناسب نیست، بهتر است یک روز قبل آب را در ظرفی ریخته و سپس گلدان ها را آب بدهید. این کار از قهوه ای شدن نوک برگ ها جلوگیری می کند.

- آبی که تخم مرغ ها را در آن پخته اید دور نریزید، زیرا این آب سرشار از املاح معدنی است و پس از سرد شدن برای گیاهان بسیار مناسب است.

- پوست تخم مرغ ها را نیز پس از مصرف، داخل ظرف دهان باریکی که حاوی آب است بیندازید و سرش را بگذارید. بعد از گذاشتن یک شبانه روز، گل ها را با آن آب دهید.

- نوشیدنی های گازدار مانند آب معدنی یا سودار را که گاز آن رفته است دور نریزید زیرا دارای مواد شیمیائی خوبی است که به گل ها رنگ و شادابی خاص می بخشد.

- گلدان گیاهان تازه خریداری را در صورتی تعویض نمائید که ریشه پر باشد و این بدین معنی است که حداقل ۶ ماه از زمان تعویض قبلی گذشته باشد.

- سعی کنید تعویض گلدان را در آغاز فصل بهار انتخاب نمائید تا به دلیل جریان شیره نباتی در پیکره گیاه، ریشه بتواند صدمات وارده را در حین تعویض ترمیم بافت ها خود جبران نماید.

شرایط لازم برای یک گلدان مناسب جهت جابجائی گیاه را با اطلاعات زیر بدست آورید

- اندازه گلدان از مشخصات مرتبط با هم در قاعده در سر، انتها و ارتفاع برخوردار است که نام گذاری آن براساس دهانه قطر بالائی است که با ترتیب ۷-۹-۱۲-۲۰-۲۵-۳۷ می باشد. بنابراین برای جابجائی گیاه خود از گلدانی به گلدان دیگر گلدانی به مشخصات بعد از گلدان قبلی را انتخاب کنید.

- گلدان های سفالی بدون لعاب و با لعاب، پلاستیک، چوب و فایبرگلاس هر کدام دارای ویژگی هائی هستند که گیاهدار با در نظر گرفتن محل قرارگیری گلدان حساسیت گیاه و هماهنگی با محیط بهتر انتخاب را داشته باشد.

ویژگی های گلدان های پلاستیکی: تنوع در شکل، رنگ، طراحی و همخوانی با محیط های آپارتمانی.

ویژگی های گلدان های سفالی: قابلیت نفوذ آب و هوا از جدار آن به صورت دو طرفه، سنگین بودن و عدم امکان واژگون شدن، شکل و رنگ سنتی.

- اگر از گلدان کهنه قدیمی استفاده می کنید قبل از جابجائی گیاه رسوبات قبلی آن را پاک نمائید و در صورت استفاده از گلدان نو آن را برای مدتی غرق آب نمائید تا بدنه آن سیراب شود.

- برای جلوگیری از مسدود شدن سوراخ انتهائی گلدان بر اثر حرکت خاک به دلیل جریان آب، سطح سنگ ریزه یا گلدان شکسته ها را با مقداری پوشال یا شلتوک برنج بپوشانید تا راه خروج آب باز بماند. یک روز قبل از جابجائی گلدان دارای گیاه را از آب اشباع کنید و در هنگام تعویض دست چپ خود را در پائین گلدان قرار داده و با وارونه کردن و وارد کردن ضربه به گلدان، گیاه را خارج نماید. خاک های کهنه را بدون آنکه به ریشه ها صدمه ای وارد شود با یک میله یا مداد حذف کنید و سپس آن را درون گلدان جدید آماده شده قرار دهید و به آن خاک غنی و مرطوب اضافه کنید. خاک گلدان را با چند لرزش و فشار دست متراکم نمائید.

- گیاه تعویض شده در گلدان جدید را به مدت دو روز آبیاری نکنید تا ریشه ها جهت آب یابی توسعه پیدا کند. در صورت حرارت بالای محیط می توانید از غبارپاشی استفاده کنید.

- در صورت بسته شدن احتمالی محل زهکشی و یا تلاقی شدن خاک یک مفتول یا میله را با احتیاط در محل سوراخ زهکشی به حرکت درآورید تا آب اضافی خارج شود.

- با قرار دادن زیرگلدانی، آب جمع شده را مرتب خالی کنید.

- در صورت عدم امکان جابجائی یک گیاه از گلدانی به گلدانی جدید کمبود زمان، فصل نامناسب و سنگین وزن شدن آن، خاک های سطحی گلدان را تا حدی که به ریشه ها صدمه نزند با خاک غنی و نو جایگزین کنید.

کاشت گل در زمستان

افراد دوراندیش از همین حالا دست به کار می شوند تا باغچه را برای پایان زمستان و فرا رسیدن بهار آماده کنند. دیر یا زود زمستان به آخر می رسد و بهار می آید، پس شما هم بیکار ننشینید و گل بکارید. 

برای اینکه گلهایی مثل لاله و سنبل در اوایل بهار سر گل باشند پیازشان را در دی ماه بکارید. 

این نوع گلها برای گلدهی به سه ماه وقت احتیاج دارند، پیازهای گلایل را بگذارید آخر زمستان. ضمنا بعضی از گلهای نشایی مانند میمون، بنفشه و شب بوی زعفرانی هم گلهایی هستند که می توانیم در پاییز یا زمستان بکاریم و منتظر گلهای زیبایشان در بهار باشیم.

آماده نمودن باغچه

یکی از روزهای آفتابی را انتخاب کنید. مقداری کود پوسیده حیوانی یا خاکبرگ تهیه نموده و به زمین اضافه نمایید. سپس خاک باغچه را با بیلچه زیر و رو کنید.

 دو یا سه روز بعد زمین را صاف و یکنواخت نموده و گلها را (چه به صورت نشا و یا پیاز) به خاک بنشانید.

گلکاری در جعبه

اگر خانه شما باغچه ندارد و آپارتمان نشین هستید، باز هم جای نگرانی نیست یک جعبه مناسب مشکل شما را حل می کند. کف جعبه قدری شن بریزید و به قطر سه سانتی متر روی آن را با ذغال بپوشانید. ارتفاع ۵ سانتی متر از این جعبه باید به وسیله خاک پر شود، خاک مناسب مخلوطی است از خاک باغچه، ماسه و کود برگ در صورتی که مقصود شما کاشت گلهای پیازی باشد، بهتر است از ماسه بیشتر و کود برگ کمتری استفاده کنید. این جعبه ها باید روی تراس یا هر محل آفتابگیر دیگری در خارج از ساختمان قرار بگیرند.

مراقبت از گلهای پیازدار

هر قدر هوا گرم و آفتابی باشد، پیازها زودتر سبز می شوند. برای اینکه پیازها دیرتر سبز شوند روی آنها گلدانی را به شکل وارونه قرار دهید و فقط در روزهای آفتابی گلدان را بردارید و جعبه را آبیاری کنید. اواخر زمستان شاهد گلهای زیبای لاله، نرگس و سنبل خواهید بود.

زمان لازم برای اینکه پیازها در محل خنک و کم نور قرار داشته باشند، شش هفته است. در این مدت مناسب ترین درجه حرارت، دمایی معادل ۱۲ درجه سانتی گراد است. بعد از شش هفته جعبه را به محلی پر نور با دمایی معادل ۱۵ درجه سانتی گراد منتقل کنید.

وقتی گیاهان شما به گل نشستند هر هفته دو روز به آنها آب بدهید. ضمنا حالا زمان مناسبی است تا گلهایی که در برابر سرما مقاومند و باید در بهار به گل بروند، تهیه کنیم؛ گلهایی مثل بنفشه، اما برای چنین گلهایی نیز بهتر است زمین را با اضافه نمودن کود پوسیده حیوانی زیر و رو کنیم. چون فرصت کافی برای بنفشه داریم، پس عجله نکنید زمین را برای مدت چند روز به حال خود رها کنید تا هوای کافی وارد خاک شود. سپس نشاء بنفشه را به خاک بنشانید.

شش محصول قابل رشد در گل‌خانه در فصل زمستان

اگر به‌اندازه کافی خوش‌شانس باشید و یک گل‌خانه داشته باشید، می‌توانید بدون توجه به دمای بیرون، محصولات زراعی را در طول زمستان پرورش دهید. اما من گوجه فرنگی را در بهمن ماه امتحان نکرده‌ام، اما کلم؟ یاد بگیرید که کدام محصولات در طول زمستان در قسمت گرم و مرطوب گل‌خانه می‌توانند رشد کنند.

1-مخلوط سبزی سالاد و کلم برگ

سبزیجاتی که برداشت می‌کنید و دوباره رشد می‌کنند می‌توانند به عنوان سبزی سالاد بسته بندی شوند و می‌توانند در طول زمستان و فصل سرد رشد کنند. فقط آنچه که می‌روید را برداشت می‌کنید و محصولات تازه به‌جایشان رشد خواهند کرد.
به‌همین‌ترتیب، کلم برگ می‌تواند یک محصول سودآور در فصل زمستان باشد. اینجا، شما با استفاده از روش‌های رشد سریع کلم‌های خود را تا جایی که می‌توانید رشد دهید، اما زمانی که می‌خواهید برداشت کنید، همه کلم‌ها را برداشت کنید.
نکات: دانه افشنده را به‌صورت انبوه، و در ردیف‌های تنگ بکارید. می‌توانید برگ یک گیاه را تا چهاربار قطع کنید. مزه‌اش را بچشید تا مطمئن شوید که تلخ نشده است.

2- میکروگرین‌ها (ریز گیاهان)

اندازه کوچک‌تر گیاهان آشنایی مثل، اسفناج، کلم چینی، ریحان، کلم قمری، چغندر، خردل و تربچه می‌باشد. میکروگرین‌ها دارای طعم مطبوع و ظاهر دلنشین هستند و به‌عنوان تقویت‌کننده طعم غذاها در رستوران‌ها به‌کار می‌روند.
میکروگرین‌ها در اندازه 1 تا 1.5 اینچ رشد کرده و سپس برداشت می‌شوند. آن‌ها به سطح زیادی از خاک احتیاج دارند تا در هر مقدار قابل توجهی رشد کنند.
نکات: قبل از گرورش میکروگرین‌ها ابتدا اطمینان حاصل کنید که می‌توانید آن‌ها را بفروشید. با رستوران‌های محلی برای فروش صحبت کنید. به‌صورت انبوه بیافشانید، و روی آن را با کمی خاک بپوشانید. میکروگرین‌ها باید مرطوب نگه‌داشته شوند.

3-هویچ

در بعضی از نقاط، هویچ را می‌توان در بیرون و در طول سال پرورش داد. برای پربار بودن و آسان بودن برداشت بهتر است داخل گل‌خانه پرورش یابند. به‌خصوص اگر موقعیت آب و هوایی شمال باشد.
و در بعضی از وضعیت‌‌های آب و هوا، با توجه به فصل زمستان و یخ زدن زمین گلخانه تنها گزینه ممکن برای پرورش هویچ است. بنابراین در اسفند ماه، شما علاوه بر داشتن هویچ تازه، هویچ شیرین هم خواهید داشت.

4-اسفناج و دیگر سبزیجات برگ سبز

اسفناج یک محصول عالی برای پرورش در گل‌خانه است و رشد آن در این شرایط نسبتا آسان و بادوام است. دیگر سبزیجات برگ‌دار مثل کلم پیچ حتی بسیار خوشمزه‌تر هستند وقتی‌که در هوای سرد رشد کنند.
نکته: رطوبت را خوب کنترل کنید و مراقب باشید تغییرات دما شدید نباشد. کل گیاه یا برگ‌های تازه رشد کرده را به روش برداشت و رشد مجدد برداشت کنید.

5-بوته‌ها

از ریحان تا آویشن تا جعفری تا گشنیز را می‌توانید در طول سال داخل گلخانه پرورش دهید. پرورش این بوته ها از بقیه محصولات کمی سخت تر است اما اگر دما را به‌طور صحیح تنظیم کنید می‌تواند بسیار پرارزش باشد.
همچنین می‌توانید آن‌ها را به‌عنوان گیاهان قابل پرورش در خانه به مردم بفروشید.
نکات: به منظور فروش سالانه یا چندساله، آن‌ها را داخل ظرف‌هایی که گیاه در آن‌ها می‌تواند رشد کند قرار دهید.

6-بهترین محصولات زراعی تابستان

شما می‌توانید پرورش گوجه‌فرنگی، فلفل و دیگر محصولات زراعی مخصوص فصل گرم را در اواخر پاییز و اوایل بهار شروع کنید و این محصولات را در بازار کشاورزان داشته باشید.
نکات: فروش گوجه‌فرنگی خوشمزه در اواخر پاییز نیازی به بازاریابی زیاد ندارند اما اگر از آن به مقدار زیاد دارید آن‌ها را به منظور تولید کنسرو و مربا بفروشید.

نحوه کاربرد آفت کش های بیولوژیک بر پایه قارچ های بیمارگر حشرات علیه

چکیده

آفت کشهای میکروبی بر پایه قارچ های بیمارگر حشرات به صورت تجاری در بسیاری از کشورها تولید و با

نا مهای تجاری مختلف به مصر ف کنندگان عرضه م یشود. این آفت کشها مزیت های زیادی نسبت به

آفت کش های شیمیایی برای کنترل آفات محصولات کشاورزی دارند.مهمترین مزیت آنها نداشتن باقیمانده

روی محصولات کشاورزی به خصوص روی محصولات سبزی، صیفی و گلخانه ایست. همچنین این آفت

کشها اختصاصی بوده و روی موجودات مفید اثر منفی ندارند. با توجه به اینکه مصرف این آفت کشها با دستگاه

های سمپاشی معمولی امکان پذیر است، بیشتر مورد توجه مصرف کنندگان قرار می گیرند. چنانچه این

آفت کش های زیستی به نحو صحیح مصرف شوند، نتیجه خوبی را در مقایسه با سایر آفت کشها از خود نشان می

دهند.با توجه به اینکه فورمولاسیون های مناسبی از قارچ های بیمارگر حشرات به صورت تجاری تهیه شده

است، از این عوامل می توان در کنترل تلفیقی آفات همراه با سایر عوامل حتی برخی آفت کشهای شیمیایی با

غلظت کمتر تحت شرایط ایران استفاده کرد.

واژه های کلیدی: کنترل میکروبی، آفتکش بیولوژیک، آفات کشاورزی، آفت کشهای قارچی

مقدمه

-1 اهمیت، ضرورت و اهداف:

خسارت آفات به محصولات کشاورزی قابل توجه است. در برخی موارد اگر از خسارت جلوگیری نشود تمام

محصول از بین خواهد رفت و یا کیفیت آن کم شده و بازار پسند نخواهد بود. به همین دلایل کشاورزان تمایل

دارند خسارت آفات را به حداقل برسانند. هرچند که روش های مختلفی برای مهار خسارت آفات ابداع شده و

کم و بیش توسط کشاورزان به کار گرفته می شود، اما شناخته شده ترین روش استفاده از سموم شیمیایی است.

اغلب این سموم با دستگاه های سمپاشی مورد استفاده قرار گرفته و ضمن اینکه آفت را کنترل می کنند دارای

باقی مانده روی محصول و یا داخل خاک و آب نیز می باشند. کاربران این سموم که خود کشاورزان می باشند

٣

در تماس مداوم با مواد شیمیایی بوده و باقی مانده سموم نیز وارد بدن مصرف کنندگان محصولات می شود. این

موضوع برای گلخانه داران و محصولات گلخانه ای مهمتر است. با پیشرفت علوم روش های مختلفی برای

کنترل خسارت آفات در کشاورزی ابداع و به کار گرفته شده است. موجودات مفید شامل انواع حشرات انگل و

بندپایان شکارگر و همچنین میکروبهای مفید برای کنترل آفات به کار گرفته شده اند. اما آفت کشهای میکروبی

بدلیل مزایای مختلفی که دارند، در دنیا بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. قارچ های بیمارگر حشرات نیز دارای

مزیت هایی هستند که گاهی استفاده از آنها برای کنترل برخی از آفات ارجحیت دارد. در ایران تعداد کمی

فراورده آفت کش قارچی به ثبت رسیده و مجوز مصرف دارند، اما در آینده ای نه چندان دور تعداد این

فراورده ها افزایش خواهد یافت. لذا ضرورت دارد تا نحوه مصرف این آفت کش ها به بهره برداران آموزش

داده شود. در این دستورالعمل مزیتها و نحوه مصرف این گروه از آفت کشها ارائه خواهد شد تا زمینه مصرف

آنها در کشور در قالب مدیریت آفات بیشتر فراهم شود.

معرفی قارچ های بیمارگر حشرات

قارچها موجودات میکروسکوپی هستند که در طبیعت به وفور یافت می شوند. قارچ هایی که قادرند حشرات و

یا کنه ها را بیمار نمایند متعلق به راسته ها و خانواده های مختلفی می باشند که البته بسیار متنوعند. تعدادی از این

قارچ ها تعداد کمی از گونه های حشرات را می توانند آلوده و بیمار نمایند و اصطلاحا اختصاصی ترند. برخی

نیز می توانند طیف وسیعی از بندپایان را آلوده نمایند، هرچند که معمولا برای گیاهان و سایر موجودات بی ضرر

می باشند. قارچهای بیماریزای حشرات باید میزبان خود را از پای درآورند تا بتوانند به عنوان یک منبع غذایی

از آن استفاده کنند. به همین خاطر از طریق جلد و یا سایر قسمتها وارد بدن حشره شده و آنها را بیمار می نمایند.

به همین خاطر جزو انگلهای داخلی محسوب می شوند.

۴

از آنجاییکه قارچ های بیمارگر حشرات از طریق جلد وارد بدن میزبان خود می شوند، لازم نیست همانند باکتری

های بیمارگر حشرات و یا ویروس ها خورده شوند تا بیماری ایجاد نمایند. به همین خاطر برای حشرات مکنده

مثل شته ها و سفیدبالکها و غیره کاربرد بیشتری دارند.

شکل 1- نحوه آلوده کردن میزبان توسط قارچهای بیمارگر حشرات

مزایای استفاده از قارچ های بیمارگر حشرات

-1 کاربرد آنها در مزرعه، گلخانه، باغات و عرصه های منابع طبیعی با انواع سمپاش های معمولی و رایج

امکان پذیر است.

-2 بسته به نوع قارچ و توصیه شرکت تولیدکننده می توان آفت کشهای میکروبی بر پایه قارچ های بیمارگر

حشرات را مخلوط با برخی سموم شیمیایی و حتی سایر روش های کنترل آفات به صورت تلفیقی به

کاربرد.

-3 فورمولاسیون های جدید از قارچ های بیمارگر حشرات موجب شده اند تا بتوان از آنها در محیطهای با

رطوبت کمتر (مثل شرایط ایران) استفاده کرد.

۵

منابع

برای کنترل بیولوژیک سن گندم در Beauveria bassiana عسکری، ح.، 1391 . کاربرد و ارزیابی قارچ

، مناطق زمستانگذران. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، شماره ثبت 40884

93 ص.

Beauveria 1. عسکری، ح. و همکاران، 1385 . ارزیابی عوامل موثر در تولید و فرمولاسیون قارچهای

85 مؤسسه تحقیقات /7/ 85 مورخ 15 / شماره فروست 658 .Verticillium lecanii و bassiana

جنگل ها و مراتع کشور.

بر زنده مانی کنید یهای قارچ UV 2. عسکری، ح. و همکاران، 1393 . بررسی تاثیر چند ماده محافظ

و زهرآگینی آن ها علیه سن گندم تحت شرایط کنترل شده Metarhizium anisopliae

۶

دستورالعمل

مشخصات آفتکش های قارچی

روی تمامی بسته های آفتکش قارچی اطلاعاتی درج شده است که شناسنامه فراورده محسوب می شود. این

اطلاعات شامل نام تجاری فراورده و نام عمومی عامل زنده یا نام قارچی است که آفت کش از آن ساخته شده

است. عامل فعال نیز شامل نام علمی قارچ و سویه ای است که برای تولید فراورده به کار گرفته شده است. نوع

فورمولاسیون نیز از دیگر اطلاعات مهمی است که نحوه کاربرد آن را تعیین می نماید. دقت شود از

فراورده هایی استفاده شود که مجوزهای لازم را از مراجع ذیصلاح (سازمان حفظ نباتات کشور؛ هیات نظارت بر

آفتکش ها) اخذ نموده و روی بسته بندی آن درج شده باشد.

تاریخ تولید و تاریخ مصرف فرآورده از دیگر اطلاعات مهم درج شده روی بسته بندی است. با توجه به

اینکه اسپورها به عنوان اندام های زنده قارچ محسوب می شوند ممکن است در اثر گرما و یا دوره طولانی

نگهداری، قوه نامیه خود را از دست داده و روی آفت بی اثر باشند. بنابراین به شرایط نگهداری فراورده و تاریخ

مصرف آن حتما دقت شود.

زمان مصرف آفت کش های قارچی

کلیه فورمولاسیونهای آفتکشهای قارچی حاوی اسپورهای زنده قارچ می باشد. از زمانیکه آفتکش روی

گیاه میزبان پاشیده می شود و اسپورها روی بدن حشره آفت قرار می گیرد مدت زمانی بین 12 ساعت تا 36

ساعت طول می کشد تا اسپورها جوانه زده، به بدن میزبان نفوذ کنند. در این دوره زمانی ممکن است اسپورها در

اثر شرایط محیطی به خصوص اشعه آفتاب آسیب ببینند. به همین لحاظ توصیه و تاکید می گردد کاربرد

آفتکش های قارچی هنگام عصر که آفتاب کمتر است مورد استفاده قرار بگیرند. چنانچه کاربرد آفتکش قارچی

هنگام روزهای آفتابی باشد، کارایی کمتری خواهند داشت. همچنین باید دقت شود که کاربرد آفتکش قبل از

٧

بارندگی انجام نشود و یا در مزارعی که آبیاری بارانی می شوند، کاربرد قارچ بعد از آبیاری باشد تا رطوبت

محیط اثر آفتکش را بیشتر نماید. این مشکلات در گلخانه ها کمتر مطرح می باشد. زیرا در این محیط ها تابش

مستقیم اشعه آفتاب وجود نداشته و رطوبت بیشتری در محیط وجود دارد. به همین لحاظ کاربرد آفت کشهای

قارچی با محدودیت کمتر و کارایی بیشتر همراه خواهد بود. برخی از فورمولاسیونهای قارچی حاوی روغن های

معدنی می باشند. این فورمولاسیون ها نسبت به بارندگی مقاوم تر از فورمولاسیون های پودری بوده و در رطوبت

کمتر محیط، نتیجه بهتری را برای کنترل آفت هدف ایجاد می نمایند.

همانند سایر آفت کش ها، آب مصرفی تاثیر زیادی در تاثیر قارچ و عملکرد آن دارد. باید دقت شود که

7 باشد. / 6 تا 5 / آن در حدود 5 pH آب مصرفی، املاح آهکی و یا گچی نداشته و

نحوه کاربرد آفتکش های قارچی

انواع آفت کش های قارچی با فورمولاسیون های روغنی، پودر وتابل (گاهی به شکل جداگانه همراه با

روغن)، ذرات ریز (میکرونیزه) و گاهی گرانول ساخته و عرضه می شوند. هرچند ممکن است برخی از آنها

نحوه کاربرد خاصی داشته باشند، اما عموما با دستگاههای معمول محلول پاشی (سمپاشها) و نازلهای رایج قابل

ذرات ریزتری ایجاد (ULV) استفاده هستند. فورمولاسیونهای روغنی با دستگاه های محلول پاش با حجم کم

کرده و ضمن اینکه رو و زیر برگ های گیاه هدف را پوشش بهتری می دهند، حشره میزبان را نیز بهتر آلوده

می نمایند. کاربرد قارچ های بیمارگر حشرات برای کنترل آفات مکنده به ویژه در گلخانه ها نیاز به تکرار دارد.

این دوره معمولا بین 7 تا 10 روز است. در چنین حالتی جمعیت های باقی مانده آفت بهتر کنترل خواهد شد.

کاربرد آفتکش های قارچی با برخی از حشره کشها، قارچ کشها و کنه کشها امکان پذیر است، لیکن باید به

برچسب فراورده و توصیه های آن دقت داشت. اگرچه آفت کشهای قارچی تاثیر کمی روی دشمنان طبیعی نظیر

حشرات انگل (پارازیتوییدها) و یا شکارگرها دارند یا روی آن ها بی تاثیرند، اما توصیه می گردد در مزارع و یا

گلخانه هایی که از این عوامل استفاده می شود، حداقل 4 تا 7 روز بعد از کاربرد پارازیتویید ها و یا شکارگرها

٨

محلول پاشی انجام شود. توصیه می گردد در گلخانه هایی که زنبورهای گرده افشان رهاسازی می شوند، کاربرد

قارچ قبل از رهاسازی و یا اوج فعالیت زنبورها باشد (اگر چه نتایج تحقیقاتی نشان داده است که قارچ بووریا

روی زنبورعسل اثر منفی ندارد).

برای کاربرد آفتکش های قارچی بهتر است از تجهیزات محلول پاشی استفاده شود که دارای همزن هستند.

در غیر اینصورت بهتر است هنگام کاربرد سوسپانسیون آماده مصرف هر از چند گاهی به هم زده شود.

توصیه می گردد هرزمان که سوسپانسیون قارچی با آب مخلوط شد، مصرف شده و از نگهداری آن (بیشتر

از 24 ساعت) برای کاربرد خودداری گردد. همچنین حتی الامکان ظرف محتوی آفت کش تا آخر مصرف

شود. در غیر اینصورت در محلی خنک نگهداری شود.

شرایط نگهداری حشره کش های قارچی

حشره ___  ¼_µ®¬2کش های قارچی حاوی اسپورهای زنده قارچی است. این اندام ها نسبت به گرمای محیط بسیار

حساسند. به همین دلیل چنانچه فراورده های قارچی در محیط خنک (ترجیحا دمای 4 درجه سلسیوس)، تاریک

و سربسته و به دور از تابش مستقیم و یا غیرمستقیم آفتاب نگهداری شوند، عمر آنها بیشتر شده و کارآیی خوبی

را نیز خواهند داشت.

احتیاطات ایمنی

حشره کش های قارچی روی انسان و سایر حیوانات اثر منفی ندارند اما با این حال توصیه می شود هنگام

کاربرد حشره کش های قارچی از لباس کار، ماسک، دستکش و وسایل ایمنی استفاده شود و در پایان عملیات

محلول پاشی وسایل کار و بدن با آب کافی شستشو شوند. تنفس اسپورهای قارچ می تواند عوارضی نظیر

حساسیت تنفسی ایجاد کند.

دقت شود نحوه کاربرد و محل نگهداری آفت کش به گونه ای باشد تا از آلوده شدن آب، غذا و مواد

خوراکی به آن پرهیز شده و هنگام استفاده، از خوردن و نوشیدن خودداری شود.

٩

هنگام محلول پاشی شخص نباید در جهت مقابل باد قرار گیرد و در صورت آلوده شدن بدن به طور کامل

با آب تمیز شستشو شود. در صورت هرگونه مسمومیت موارد به طور کامل به پزشک اطلاع رسانی شود. ظروف

حاوی آفت کش قارچی و یا ظروف خالی آن باید در مکانی به دور از آبهای روان، کودکان و مواد غذایی

نگهداری شود.

آفات هدف

نتایج تحقیقاتی و تجارب موجود نشان می دهد که انواع قارچ های بیمارگر روی آفات مختلف تاثیر مطلوبی

و Beauveria bassiana داشته است. اما تاکنون دو فراورده تجاری از این آفت کشها شامل قارچ

برای سفیدبالک پنبه و شته ها (در گلخانه) در ایران به ثبت رسیده است. اما Lecanicillium muscarium

براساس نتایج تحقیقاتی موجود کاربرد این قارچ ها براساس جدول زیر بلامانع است.

نحوه کنترل جوانه زدن اسپورهای آفت کش قارچی

ابتدا سوسپانسیون رقیقی از قارچ مورد نظر تهیه کرده و از پارچه ململ استریل دو لایه عبور داده شود. سپس

با استفاده از سمپلر حدود 100 میکرولیتر از سوسپانسیون به صورت قطره قطره در سطح پتری حاوی محیط

قرار داده، آنگاه پتر یدیش را به صورت دورانی حرکت داده تا سوسپانسیون به طور کامل در SDA کشت

18 ساعت قرار - سطح تشتک پتری پخش گردد. سپس در انکوباتور در دمای 25 درجه ی سلسیوس به مدت 16

١٠

داده شود. پس از گذشت این مدت، یک قطره لاکتوفنل روی محیط ریخته و لامل روی آن قرار داده شود.

400 با شمارش 100 اسپور به صورت تصادفی، درصد × آنگاه زیر میکروسکوپ( فازکنتراست) با بزرگنمایی

زنده مانی محاسبه شود. در این آزمون اسپورهایی تندش یافته محسوب می شوند که جوانه حداقل به اندازه ی

نصف قطر اسپور رشد کرده باشد. درصد جوانه زنی اسپور ها با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود:

تعداد اسپورهای مشاهده شده/تعداد اسپورهای تندش یافته) = درصد جوانه زنی ) ×100

کاربرد قارچ

با قارچ متاریزیوم روی تاغ و ملخ کوهان دار تاغ (راست)؛ ملخ های مرده در اثر کاربرد قارچ (ULV) شکل 3- محلول پاشی

متاریزیو

رایج ترین آفات گیاهان آپارتمانی و روش معالجه

هر ماه حد اقل دوبار گیاهان خود را طبق دستور داده شده شستشو دهید تا فرصت خوبی برای رسیدگی دقیق برای آنها فراهم گردد.شستشوو تمیز کردن را با شاخ و برگ ها شروع نمایید مخصوصا شاخ برگ های تازه رسته که رنگ آنها روشنتر است یعنی همانهایی که به سرعت علامت های تخریب یا بیماری را بروز می دهند.تا آنجایی که امکان دارد آنها را از نزدیک مشاهده نمایید.

معاینه را از برگ ها مخصوصا برگ های جوان که رنگی روشن دارند آغاز کنید در برگ های جوان علائم بیماری و ضعف به سرعت و روشنی آشکار می شوند توجه داشته باشید که نقاط قهوه ای رنگ روی برگ ها بخاطر پایین آمدن شدید سطح رطوبت ایجاد می شوند و یا کله های نازک بخاطر گرمای شدید به وجود می آیند.

به خاطر داشته باشید که پشت برگ ها را هم معاینه نمایید یعنی جایی که حشرات برای تجمع آنجا را دوست دارند.و از شرایط خاک گلدان نیز چشم پوشی نکنید زیرا با این کار می توانید بی رنگ شدن خام،شوره ها و جرم های نمک و یا ریشه های بیرون آمده را که علامت نگهداری غلط می باشند و نیز آفات و حشرات داخل خاک را پیدا نمایید.

شناخت علائم بیماری گیاهان آپارتمانی و روش معالجه آنها
در شناسایی و مداوای بیماری های گوناگون خانگی دقت،هوشیاری و سرعت عمل از عوامل اساسی و موثر می باشند.

نباید اجازه داد که توسعه بیماری به حدی برسد که از کنترل خارج شود و گیاهان آن را یکی پس از دیگری به نابودی بکشاند.

در این قسمت به شرح پاره ای از بیماری ها که در بین گیاهان عمومیت بیشتری دارند می پردازیم و علائم هر بیماری را با ذکر علت و روش معالجه ی آن توضیح خواهیم داد.

۱-آفیدز( Aphids)

این حشره ی شپش مانند ریز اندازه ای به طول ۳ میلی متر دارد،به رنگ های سبز،قرمز، صورتی،زرد،قهوه ای و سیاه دیده می شود.این حشره در نوک و زیر برگ های گیاه تجمع کرده و با مکیدن شیره ی گیاه رشد آن را متوقف می سازد.در نتیجه،برگ های گیاه کمرنگ شده و به تدریج جمع شده می میرند.

آفیدزها با ترشح ماده ای براق(عسل مانند)سبب جذب انگلها ی گیاهی سیاه رنگ گشته و گیاهان حساسی چون دیفن باخیا و سرخس ها و انواع پیچک ها اکثرا به این آفت مبتلا می گردند.

علاج آن در آپارتمان
گیاه را با آب ولرم و صابون طبیعی با پارچه ای که در این محلول قبلا خیس نموده اید شستشو دهید.با سم مالاتیون ۲ در هزار می توان نسبت به مبارزه و دفع این آفت در فضای باز اقدام کرد منوط بر اینکه سمپاشی در دو نوبت و هر نوبت به فاصله ی ۱۵ روز یک بار صورت گیرد.پس از خشک شدن سم گیاه را با آب تمیز بشویید.

در هنگام سمپاشی با پارچه نازکی دهان و بینی خود را بسته و یا از ماسک استفاده نمایید.
توصیه-به هیچ وجه استفاده از سم در آپارتمان به خاطر خطراتی که دارد توصیه نمی شود.و در مواردی که حشره زدگی زیاد می باشد بهتر است که گلدان را معدوم نموده و یا کلیه شاخه های گلدان را چند سانتی متر بالاتر از خاک گلدان چیده و دور بیندازید.

چنانچه از گیاه مراقبت کامل نمایید جوانه های آن به زودی ظاهر شده وبه رشد خود ادامه می دهند. و یا قسمت های حشره زدگی را قیچی کرده و گیاه را با آب ولرم و کف صابون طبیعی در دو نوبت به فاصله ده تا پانزده روز شستشو دهید
این حشره بیشتر روی برگ های رنگین نظیر حسن یوسف مشاهده می شود حشرات بسیار کوچکی هستند که با مکیدن شیره ی گیاهی سبب افسردگی و بی حال شدن گیاه می گردند.
این حشرات معمولا زیر برگ ها تخم گذاری کرده و به صورت کرم های نامرعی در می آیند و از شیره ی گیاه تغذیه می کنند که این عمل بیشترین آسیب رابه گیاه می رساند و در نتبجه برگ های سبز به تدریج به زردی گراییده و می افتند و چنانچه این حشره به موقع شناسایی و کنترل نشوند مرگ کلیه گیاهان حتمی است.

مبارزه
مثل مورد ۱ با آن مبارزه نمایید.یا در هر لیتر آب۲ ⁄۱ قاشق چایخوری سم مورد نظر را ریخته و پس از مخلوط نمودن در خارج از آپارتمان و در فضای باز از آن استفاده نمایید و این ماده را از دسترس اطفال دور نگهدارید

    ۳-عنکبوت قرمز خالدار(Spotted spider Mite)

   این حشره بسیار ریز و میکروسکوپی است و با وجودی که برخی از آنها سبز رنگ می باشند ولی باز به عنکبوت قرمز مشهورند.
    اولین نشانه ی این حشره زدگی پیدا شدن خالهای قهوه ای رنگ و لکه هایی روی برگ ها می باشد این حشره معمولا در زیر برگ ها زندگی می کند و تارهای سفیدی تنیده که ممکن است همه ی گیاهان را در بر گیرد در نتیجه گیاه بی رمق شده و می میرد،گیاهانی نظیر شفلرها،آسپارگوسها،سرخسه و کاکتوسها به این آفت دچار می شوند.

   علاج آن در آپارتمان
    -در مورد حشره زدگی های شدید از سموم دیفوکل(Difocol) یا تترا دیفون (tetradifo 16) طبق دستور نوشته شده روی قوطی آن عمل نمایید.
    گیاهان برگ پهن را با برس نرمی که آغشته به کف صابون طبیعی و فاقد اسانس نموده اید پولک ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه ی گیاه را با آب ولرم بشویید گیاهان کوچک را در دستشویی با فشار قوی آب ولرم اسپری نمایید این کار حشرات را تار و مار می نماید.در صورت نیاز مجددا همین عمل را تکرار نمایید.

    ۴-شپشک آرد آلود(Mealybugs)

    این حشره پولک دار است و مانند ذره های پنبه ای که توسط پنبه زن حلاجی شده باشد در زیر برگ ها و انتهای دمبرگ و ساقه جمع می شوند.
    این حشرات را پودر سفید رنگی شبیه به آرد پوشانیده است محل تجمع آنان بیشتر در درزهای نوک برگ هایی که در سایه واقع شده اند می باشد.گونه دوم این حشره،حشره های دم کوتاهی هستند که گاهی تا شش هزار عدد تخم می گذارند که با مکیدن شیره گیاهان،آنها را پژمرده و خشک می نمایند.
    گیاهانی که بیشتر مورد حملات این حشره قرار می گیرند عبارتند از حسن یوسف ها،کرتنها،دراسینا ها،سرخس ها و نخل ها می باشند.

   علاج آن در آپارتمان

    -گیاهان را ب استفاده از سم مالاتیون یا اسید و یا هر سمی که مخصوص این آفت در بازار عرضه می گردد طبق دستور العمل داده شده روی بسته آن سمپاشی نمایید.
    و یا نقاط آلوده برگ های حشره را با پارچه و یا اسفنج نرمی که قبلا در الکل خیس کرده اید در دو نوبت به فاصله ۱۰ تا ۱۵ روز یکبار تمیز نمایید.

__________________
حشره های پولک دار(Scales)

این حشره فلس دار بوده و نام آن پولک دار می باشد که به شکل لکه های بیضی شکل در زیر برگ ها و در ط.ل رگبرگ های اصلی نمایان می گردد.و چون رنگی سبز گونه و یا زرد گونه دارند مشاهده آنها جز در موارد حشره زدگی شدید با چشم غیر مسلح مشکل است.این حشره زدگی ساقه ی گیاه را پوسته پوسته کرده و گاهی برجستگی هایی روی برگ ها و ساقه ها به وجود می آورند که در نتیجه گیاه زرد رنگ شده و می میرد.گیاهانی چون آرالیاه ها،الوها،دراسینا ها،سرخس ها،فیکوس ها،و پیچک ها مورد حمله این حشره قرار می گیرند.

گیاه مبتلا ؛را به آرامی با آب و صابون و با برس نرمی پولک ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه ی گیاه را با آب ولرم بشویید.در حشره زدگی های شدید با سم رُتینون در فضای باز سمپاشی نمایید.پس از خشک شدن سم گیاه را با آب ولرم بشویید.
از سموم پیرتروم(Pyrethrum) و مالاتیون در دو نوبت با فاصله ۱۵ روز یکبار نیز میتوانید استفاده نمایید.

    ۶-Worms

    وقتی که خاک به آسانی آب را جذب نمی کند حضور تعداد زیادی از این کرم را در خاک به ما خبر می دهد.

   برای مبارزه با آنها
    از سم کرم کش استفاده نمایید ولی بهتر است گیاه را با خاک از گلدان بیرون آورده و با دست کرم ها را از خاک جدا نموده و معدوم نمایید.

    ۷-Leaf Miners

    این آفتی است زیر و روی برگ نقب می زند و معمولا یک خط سفید دنبال خود باقی می گذارد و نتیجتا این خط سفید برای شما مشخص می نماید که این آفت در کجای گلدان زندگی می کند

   روش معالجه
    اگر تعداد آن کم باشد کافی است که به آرامی آنان را یکی یکی بین انگشتان شصت و سبابه فشار داده و از بین ببرید و یا با یک سنجاق ته گرد بدن آنان را سوراخ نمایید.

.......................................................................................................................................................

گاهی اوقات لکه های خشک و نسبتا پهن روی برگها به علت بیماری ابجاد نمی شود بلکه سوختگی از قرار گرفتن گیاه ، در تابستان پشت پنجره های آفتابگیر ، کمبود آب و رطوبت و یا افراط در استفاده از کودهای شیمیایی نشئت می گیرد .

- افراط در آبیاری گیاهانی با بافت آبدار و گوشتی مانند سانسوریا و یا کاکتوس باعث فساد در ریشه و طوقه شده و نهایتا اندامهای هوایی گیاه از بین می رود .

خوب است بدانید که آفات در گیاهان آپارتمانی به مراتب متداول تر و خطر ناک تر از بیماری ها است و باید با آنها به صورت جدی مبارزه کرد .

آفات عمومی گیاهان آپارتمانی عبارتند از:  شته ، سپردار ، کنه تار عنکبوت

شته

این حشرات به آسانی قابل مشاهده و به رنگ های سبز ، قرمز ، زرد ، سیاه و ... هستند و تمایل به تجمع به شکل دسته ای بزرگ روی جوانترین برگها و جوانه های گیاه  دارند . شیره های گیاهی را می مکند و سبب بد شکلی برگهای جوان می شوند . بعلاوه شته ها ماده شیرینی ( عسلک ) از خود ترشح می کنند که برگهای گیاه را چسبناک می کند و سبب جذب و رشد سایر ارگانیزم های مضر می شوند .

روش مبارزه :  قطع قسمتهای صدمه دیده و تغییر رنگ داده - شستشو با آب ولرم و صابون - استفاده از سموم شیمیایی فسفره و سیستمیک 

سپردار

سپردار دارای سپر پهن قهوه ای رنگ یا خاکستری بوده و معمولا به پشت برگها می چسبد ، با استفاده از خرطوم خود از شیره گیاهی تغذیه می کند و باعث ضعف عمومی و پژمردگی گیاه می شود . برگها زرد و ضعیف شده و گیاه به خشک شدن تهدید می شوند .

روش مبارزه : - شستشوی گیاه با آب - جدا کردن سپر از بدنه حشره ( در شپشک سپر دار ) با استفاده از مسواک نرم که به گیاه صدمه وارد نشود .- استفاده از سموم شیمیایی فسفره

مگس سفید

حشرات کوچکی هستند که سطح بدن آنها بوسیله یک ماده پودری سفید رنگ پوشیده شده است این حشرات بیشتر درسطح زیرین برگ های جوان جمع می شوند و بر اثر تکان دادن شاخ و برگ گیاهان مسافت کمی را پرواز می کنند . این حشرات با استفاده از قطعات دهانی مکنده – سوراخ کننده ، معمولا روی برگها لکه های زردی ایجاد می کنند و همچنین تولید عسلک کرده و محیط مساعدی برای رشد قارچ های سیاه دوده ای فراهم می آورند .

روش مبارزه :

استفاده از سموم فسفره سیستمیک 

 کنه 

کنه ها موجودات ریزی هستند که به آسانی دیده نمی شوند  به همین دلیل باید از روی عوارض ایجاد شده روی گیاه پی به وجود آنها برد . نقاط متعدد زرد رنگ روی برگ که به تدریج تغییر رنگ داده و پس از مدتی خاکستری ، قرمز یا قهوه ای می شود نشان دهنده وجود این آفت است. گاهی برگ در اثر از دست دادن شیره نباتی حول دمبرگ خود خمیده و پوششی از تار های باریک که حالت  گرد آلود دارد در زیر سطح برگ مشاهده  می شود . (کنه تار عنکبوتی )

روش مبارزه : شستشوی گیاه با آب- مبارزه با سموم فسفره کنه کش

........................................................................................................................................................................ 

آفات و بیماریهای متداول گیاهی و روش های پیشگیری یا درمان 

 تعریف آفت :

 به طور کلی به هر چیز خسارت زا ، آفت اطلاق می گردد ولی در گیاهپزشکی ،حشرات ، کنه ها ، جوندگان و نرم تنان زیان آور در گروه آفات طبقه بندی می شوند .

آفات متداول گیاهی :

کنه ها :

کنه ها متعلق به گروه عنکبوتیان هستند که پوره ها 6 پا و کنه های بالغ 8 پا دارند . بسیار ریزند و تقریبا با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند . خسارت آنها زمانی است که قطعات دهانی خود را به طور مکرر برای تغذیه وارد برگ می کنند هر محل تغذیه به شکل نقطه ای سفید رنگ به اندازه سر سوزن است و برگها سرانجام خال دار و چروکیده می شوند و از بین می روند . مطمئن ترین روش تشخیص کنه ها ، بررسی سطوح زیرین برگهای آسیب دیده در زیر نور بسیار روشن با استفاده از ذره بین است .

شپشک ها :

بدن این حشرات مستور از غددی است که از آنها مواد مومی و شاخی ترشح می شود این مواد گاهی به صورت توده ای آرد مانند ( شپشک های آرد آلود ) و یا به صورت سپرهایی به اشکال مختلف ( شپشک واوی ، الفی و ...)روی بدن آنها قرار می گیرد . این آفت با سوراخ کردن بافتهای گیاه و خارج کردن شیره گیاهی با قطعات دهانی خود ، به گیاه خسارت می زند و گیاه را ضعیف می کند و سر انجام بخشهایی از گیاه از بین می رود . در چرخه زندگی این آفت ، مشخص ترین مرحله ، حشره بالغ است . در مرحله نابالغ ( پورگی ) متحرک هستند که در این مرحله نسبت به سم پاشی با حشره کش ها آسیب پذیر ترند .

مگس سفید :

حشرات بسیار کوچک و طول آنها ندرتا به 2 تا 3 میلیمتر می رسد . حشرات کامل نر و ماده بالدار که بالها از پودر سفید مومی شکل پوشیده شده است بسیار فعال هستند و از شیره برگها تغذیه می نمایند .مگس های سفید در نواحی گرمسیری روی درختان مرکبات و بوته های زینتی و پنبه فراوانند .

شته ها :

این حشرات به آسانی قابل مشاهده و به رنگ های سبز ، قرمز ، زرد ، سیاه و ... هستند و تمایل به تجمع به شکل دسته ای بزرگ روی جوانترین برگها و جوانه های گیاه  دارند . شیره های گیاهی را می مکند و سبب بد شکلی برگهای جوان می شوند . بعلاوه شته ها ماده شیرینی ( عسلک ) از خود ترشح می کنند که برگهای گیاه را چسبناک می کند و سبب جذب و رشد سایر ارگانیزم های مضر می شوند .

پشه های قارچی :

پشه های قارچی بالغ به رنگ قهوه ای تا سیاه ، بطول حدود 3 میلیمتر ، با پرواز در اطراف گیاه برای مردم آزار دهنده و نا بالغ ( لاروی ) آنها با تغذیه از ریشه گیاه ، برای آنها زیان آورند . پشه های قارچی بالغ در بستر کاشت غنی از ماده آلی که محیط تولید مثلی مناسبی برایش محسوب می شود ، تخم گذاری کرده و لارو های آن پس از تفریخ از تخم ، به سوراخ کردن و تغذیه از ریشه گیاه می پردازد . مرحله بالغ این آفت را می توان از راه سم پاشی با حشره کش ها از بین برد و لارو آن را با ید با سموم از بین برد .

حلزون های صدف دار و بدون صدف یا راب :

از نرم تنان زیان آور هستند که معمولا شبها فعالیت دارند و با جویدن برگ ها ،  سوراخ های نا منظمی بر روی برگ گیاهان ایجاد می کنند . مسیر حرکت آنها عموما بوسیله نوارهای نقره ای رنگ که ترشحات لزج بدن آنها می با شد ، مشخص می شود .

جمع آوری حلزون و راب و از بین بردن آنها یکی از راه های مبارزه است ، همچنین تهیه طعمه مسموم که به صورت آماده در بازار به فروش می رسد با فرمول (متالدهید 2-3 کیلو ، سبوس گندم 100 کیلو ، آب 45 – 50 لیتر ) و کار گذاشتن طعمه ها ، هنگام غروب و پس از آبیاری ، در کنترل این آفات نتایج خوبی داده است .

آبدزدک ها :

حشره کامل به طول 50 تا 60 میلی متر و به رنگ قهوه ای است که از ریشه و طوقه گیاهان تغذیه می کند .

استفاده از طعمه مسموم با فرمول (سوین ، سبوس گندم ، آب + شکر ) در کنترل این آفت نتایج خوبی داده است

پیشگیری و درمان آفت :

پیشگیری از هر درمانی بهتر است .پیشگیری شامل پرهیز از تماس اولیه با آفت است . ضد عفونی کردن خاک برای پیشگیری از گسترش آفات لازم است . ضد عفونی با گرما ، متداولترین روش جهت ضد عفونی کردن خاک است . در حجم های بالای خاک وسایل و دستگاههایی جهت ضد عفونی در نظر گرفته شده است ولی برای حجم های پایین ، می توان خاک نمدار را در تبزرگی ریخته و با فویل یا در پوش پوشانده و به مدت 30 دقیقه با حداقل دمای 72 درجه سانتی گراد  حرارت داد . موثر بودن روش آفتاب دهی Soilsolarization  نیز برای ضد عفونی خاک به اثبات رسیده است . که معمولا خاک به مدت 3 هفته زیر پلاستیک  رنگ روشن در مقابل نور مستقیم خورشید قرار می گیرد .

از درمان های خانگی برای کنترل آفات که برای انسان بی خطر است  میتوان به موارد زیر اشاره کرد : 

-  پاک کردن یا شستشو با آب کف دار که از چند قطره مایع شوینده در یک لگن آب ، تهیه می شود و درمان خانگی مفیدی برای کاهش جمعیت کنه و شته هاست  . با اسفنج و محلول رقیق می توان آفات را پاک کرد یا کل گیاه را سر و ته نگاه داشت و درون آب کف صابون دار فرو کرد و برای اجتناب از ماندن لایه نازک صابون ، آبکشی گیاه توصیه می شود .

- 3 عدد سیر + 1 عدد فلفل قرمز تند + 1 لیوان آب در مخلوط کن خرد شده و از صافی عبور داده شود و به حجم 1 لیتر برسانید و 1 قاشق شامپو بدن بچه بدان بیفزایید و بر روی آفات ( کنه ، شته ها ) اسپری کنید . 

- جمع آوری حشرات و آفات بزرگتر مانند شپشک ها ، حلزون ها به صورت مکانیکی

- استفاده از خلال دندان یا گوش پاک کن آغشته به الکل و مالیدن بر روی آفات

- 1 قاشق غذا خوری روغن مایع + 1 قاشق غذا خوری شامپو بچه در یک لیتر آب جهت کنترل شپشک ها [ چون ممکن است روغن موجب گیاهسوزی شود ، محلول فوق روی یک برگ تست شود و در صورت عدم بروز عوارض تا 2 روز اقدام به محلول پاشی گردد . ]

* لازم به توجه است که در هر سه روش ، کلید موفقیت ، تکرار ، آنهاست . احتمالا تمام آفات از بین نمی روند ولی از جمعیت آنها کاسته می شود .

* محلولهای ساختنی دوام زیادی ندارند و پس از تهیه بلا فاصله استفاده شوند .

از آفت کش های تجاری شامل آفت کش های آلی و مصنوعی نیز برای کنترل آفات ، استفاده می شود .

کاربرد آفت کش ها در فضای بسته معمولا توصیه نمی شود . در ذیل به چند نمونه از سموم آفت کش اشاره می شود .

حشره کش ها :

- مالا تیون

- متا سیستوکس

- کنفیدور

- دیازینون

- زولون

- ژلهای حشره کش

کنه کش ها :

- اومایت

- نئورون

- سیترازون

- پروپال

نکات احتیاطی فردی :

از تماس با آفت کش پرهیز شود . از دستکش های لاستیکی استفاده شود و در صورت تماس آفتکش با بدن ، بلاقاصله با آب و صابون شسته شود .

تعریف بیماری :

هر گونه فرآیند غیر عادی در گیاه در اثر تحریک مداوم یک عامل را بیماری می گویند . عامل محرک می تواند زنده باشد که شامل قارچ ، باکتری ، ویروس ، نماتد است و می تواند غیر زنده باشد که بیماریهای فیزیولوژیک را ایجاد می کند .

بیماری های قارچی متداول گیاهی :

پوسیدگی ریشه :

 قارچهای خاکزی از قبیل پیتیوم ، فوزاریوم و رایزوکتونیا سبب پوسیدگی ریشه می شوند . پوسیدگی ریشه  معمولا با شرایط بد رشد مانند محیط کشت سنگینی که یا هوا وارد آن نمی شود یا خروجی برای آب اضافی (زهکش) ندارد  ، همراه است . نشانه های اولیه عبارتند از کند شدن رشد و زردی و ریزش برگها که نشان می دهد ریشه ها قادر به جذب آب و مواد غذایی نیستند . در موارد شدید پژمردگی دائم رخ می دهد و گیاه می میرد . در بازبینی ریشه های مبتلا به پوسیدگی ، مشاهده خواهید کرد که ریشه ها قهوه ای رنگ و لهیده شده اند .

درمان شامل استفاده از قارچ کش هایی مانند متالاکسیل ، مانکوزب  ، بنومیل در خاک است . تعویض گلدان و انتقال گیاه به گلدانی با زهکش خوب نیز توصیه می شود . ضد عفونی خاک قبل از کاشت بعنوان پیشگیری تاکید می گردد . 

پوسیدگی طوقه یا ساقه :

نشانه اصلی پوسیدگی طوقه ، تغییر رنگ ساقه به قهوه ای است  . پوسیدگی از حرکت آب در گیاه جلوگیری می کند و می تواند سبب پژمردگی و شکستن ناحیه ضعیف شده بشود . وقتی گیاه به این بیماری مبتلا شد ، چندان کاری برای درمان آن نمی توان انجام داد . توصیه بر این است که از بخش های آلوده نشده قلمه گرفته شده و برای ریشه دهی و تولید گیاه جدید سالم استفاده شوند .

سفیدک : ( سطحی یا حقیقی )

سفیدک بیماری قارچی هوازی است که لکه های سفید آردی در قسمت های مختلف گیاه شامل برگ ، ساقه و ... بوجود می آید . ابتدا رنگ لکه ها سفید ولی بعد از مدتی به سفید چرک تغییر رنگ می دهد . بافت برگ در زیر این پوشش سفید ، به رنگ زرد در می آید .

استفاده از قارچ کش هایی مانند دینوکاپ و بنومیل و سولفور توصیه می شود . همچنین با جلوگیری از پاشش آب بر روی برگها بویژه در گیاهان حساس به سفیدک از بروز آن می توان جلوگیری کرد .

زنگ :

زنگ بیماری قارچی هوازی است که از علائم بیماری ایجاد لکه های زرد روشن در سطح رویی برگ می باشد . در سطح زیرین برگ ، جوشهایی به رنگ قهوه ای متمایل به سیاه که اندام زاد آوری قارچ می با شد بوجود می آید :

استفاده از قارچ کش هایی مانند تری فورین برای کنترل زنگها توصیه می شود .

لکه برگی :

برخی از قارچها ایجاد لکه روی برگ گیاهان می کنند . نشانه های بیماری بر حسب قارچ و میزبان متفاوت است ، اما به طور کلی لکه های کوچکی ظاهر می شود و به آهستگی بزرگ می شوند و باعث سوختگی و خشک شدن سطح پهنک برگ می شوند .

حذف برگهای آلوده به محص مشاهده علائم ، انتشار این بیماری را کند یا متوقف می کند . استفاده از قارچ کش هایی مثل زینب و مانکوزب نیز توصیه می شود .

بیماریهای باکتریایی گیاهی :

باکتری ها سبب ایجاد لکه برگی ، پوسیدگی یا لهیدگی ریشه و ایجاد گال در گیاهان می شوند . تشخیص این بیماریها و تمایزشان از بیماریهای قارچی غالبا از طریق کار های آزمایشگاهی صورت می گیرد . در صورت ابتلا گیاه به بیماری های باکتریایی باید به ضد عفونی کردن ادوات کار با وایتکس یا سایر ضد عفونی کننده ها از انتقال باکتری به گیاهان دیگر جلوگیری کنیم . استفاده از سموم مسی مانند بردو واکسی کلرور مس برای کنترل این بیماریها پیشنهاد می شود .

گیاهان گلدار انگل:

سس : سس در رشد و میزان محصول گیاهان آلوده اثر گذاشته و خسارت ممکن است نا چیز تا انهدام کامل گیاهان منطقه آلوده باشد . سس ممکن است به صورت یک پل برای انتقال ویروسها از گیاهان آلوده به ویروس به گیاهان سالم عمل نماید .اولین علائم بصورت رشته های نخی زرد یا نارنجی گیاه انگل که به دور و اطراف ساقه ها و دیگر قسمت های هوایی گیاه می پیچند و رشد می کنند نمایان می شود .این آلودگی گسترش پیدا کرده و باعث زردی و یا نارنجی شدن ساقه می شود . بذر های خاکستری رنگ تا قهوه ای مایل به قرمز تشکیل شده و بزمین ریخته و فورا جوانه می زند . از روش های مبارزه با آن بریدن و سوزاندن لکه های آلوده باعث کشته شدن سس و گیاه میزبان هردو می شود ، ولی جلوی انتشار و تولید بذر سس را خواهد گرفت . در آلودگی های زیاد با شخم مکرر و زیر و رو کردن خاک با استفاده از شعله و علف کش می توان آن را ریشه کن نمود .

بیماریهای ویروسی گیاهی :

    

نشانه های آلودگی های ویروسی بر حسب ارگانیزم گیاه و گیاه میزبان بسیار گوناگون است . اما اغلب شامل ایجاد لکه های روشن در زمینه سبز برگ ، زردی ، پیچید گی برگ و توقف رشد است ، برای بیماری های ویروسی درمان خاصی توصیه نمی شود ، اما لازم است بدانیم بسیاری از ویروسها توسط حشرات منتقل می شوند ، لذا کنترل حشرات می تواند از انتقال ویروسها تا حد زیادی جلوگیری کند .

بیماری های نماتدی گیاهان :

نماتد ها بیماری های کرمی شکل هستند که بعلت قطر بسیار کم بدنشان با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند . گونه های متفاوت نماتد ، آسیب های متفاوتی وارد می کنند . مثلا تغذیه نماتد گره زای ریشه منجر به تشکیل گره در ریشه می شود .

این گره ها در توانایی ریشه برای انتقال آب و مواد غذایی به برگها اختلال ایجاد می کنند و اندام هوایی رنگ پریده می شود .

نماتد زخم ریشه سبب تورم روی ریشه ها نمی شود ، اما یاخته های ( سلول های ) ریشه را از بین می برد .

تشخیص دقیق آلودگی نماتدی از طریق بررسی نمونه در آزمایشگاه امکان پذیر است ، استفاده از نماتد کش هایی مثل واپام توصیه می شود . ضد عفونی خاک قبل از کاشت گیاه بعنوان پیشگیری تاکیید می گردد .

بیماری های فیزیولوژیک :

همان طور قبلا اشاره شد عوامل نا مطلوب محیطی مانند آلودگی های هوا ، کمبود یا زیادی نور ، دما ، آب آبیاری ، رطوبت و مواد غذایی مورد نیاز گیاه و ... سبب ایجاد این گروه از بیماریها در گیاهان می شود و از این دسته از بیماریها می توان به خسارت ناشی از سرما در اکالیپتوس و آگلونما ( تغییر رنگ برگها به خاکستری ) آفتاب سوختگی در دیفن باخیا ( لکه های سوخته سفید در قسمت وسیعی از پهنک ) و ایجاد زخم های بیضوی قرمز متمایل به قهوه ای بر روی برگهای دراسنا و ... اشاره کرد .

کمبود عناصر غذایی مورد نیاز گیاه نیز عوارض  فیزیولوژیک مختلفی را در آن ایجاد می کند که به برخی از کمبودهای رایج در ذیل اشاره می کنیم :

کمبود نیتروژن :

فقدان نیتروژن نخست به شکل زرد شدن برگها ی پیر تر گیاه بروز می کند اما سر انجام برگهای جوانتر را نیز بی رنگ می کند . همچنین برگ های جدید کوچک می مانند و ساقه نازک می شود .

کمبود فسفر :

نخستین نشانه های کمبود فسفر ، توقف رشد و تولید برگ های جدید کوچکتر از اندازه است . سپس برگ ها به سبز کم رنگ و زرد ارغوانی ، تغییر رنگ می دهند .

کمبود پتاسیم :

کمبود پتاسیم اغلب سبب قهوه ای شدن حاشیه و نوک برگ ها می شود .

کمبود آهن :

شایعترین کمبود عنصر غذایی کم مصرف بویژه در گیاهان خانگی است . نخستین نشانه بیماری ، زرد شدن بین رگبرگ های برگ های جوان است . سر انجام زردی تمام برگ را فرا می گیرد .

نیاز گیاه به عناصر غذایی را می توان با کاربرد کود های حاوی عناصر پر مصرف ( نیتروژن ، فسفر ، پتاس ) و کم مصرف ( آهن ، منیزیم ، منگنزو ... ) مرتفع کرد .